Österlen – najciekawsze miejsca i atrakcje

Österlen to region położony w południowo-wschodniej części Skanii, na samym południu Szwecji. Region ten znany jest w dużej mierze z uprawy jabłek oraz pięknych sielskich widoków. W ostatnich latach wycieczki w ten region stały się już naszą tradycją i często dzielimy się z Wami naszymi przygodami, ale przed nadchodzącym latem postanowiłam zebrać wszystkie najciekawsze miejsca w jednym poście, żeby łatwiej Wam było zaplanować wakacje w Szwecji!
Naszą wycieczkę zaczynamy na samym południu i będziemy poruszać się na północ wzdłuż wschodniego wybrzeża Skanii. Oczywiście wymienionych poniżej miejsc nie uda się Wam odwiedzić w jeden dzień. Wg mnie 4-5 dni to minimalny czas, żeby poczuć magią tego regionu 🙂 To co, jedziemy?

Ales Stenar
Słynne Ales Stenar położone jest przy niewielkim porcie rybackim Kåseberga na południowym wybrzeżu Skanii. W samym porcie możemy zaopatrzyć się w świeże ryby i oczywiście zjeść pyszny lancz.
Ales Stenar to 59 kamieni pochodzących prawdopodobnie z epoki żelaza (VI-VII w ne) ułożonych na kształt łodzi. Nikt do końca nie wie w jakim celu głazy zostały tam ustawione. Różne teorie mówią o starożytnym grobowcu wikingów lub o pradawnym obserwatorium astronomicznym i zegarze słonecznym. Bez względu na historię, Ales Stenar jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i popularnych miejsc w południowej Szwecji. Dzieci mogą się wybiegać do woli i powspinać na niektóre niższe głazy. Z parkingu to ok 1 km i mimo to, że jest pod górkę, da się tam dojść z wózkiem dziecięcym (ale już raczej nie na wózku inwalidzkim).

Glimmingehus
To najlepiej zachowany średniowieczny zamek w Skandynawii. Wybudowany został jako twierdza obronna, w czasach kiedy na tych terenach panowali Duńczycy. Zamek do dziś zawiera wiele urządzeń obronnych takich jak fałszywe drzwi i ślepe zaułki, „mordercze dziury” do zalewania napastników wrzącą smołą, fosy, mosty zwodzone i różne inne formy pułapek, aby zaskoczyć intruzów i chronić szlachtę przed powstaniami chłopskimi.
Zamek można oczywiście zwiedzać z przewodnikiem, co nam się niestety nie udało, bo odwiedziliśmy go w czasach pandemii, kiedy ilość biletów była bardzo ograniczona.

Autoseum
Znajdujące się w Simrishamn Autoseum, to jedno z najważniejszych w Europie muzeów samochodów. Kolekcja samochodów w muzeum robi na prawdę duże wrażenie i na pewno będzie nie lada atrakcją dla wszystkich fanów motoryzacji. Poza główną wystawą samochodów w Autoseum mamy wystawę zabawek (ale można bawić się tylko w jednej sali – reszta to wystawy za szybą), wystawę modeli samolotów oraz Muzeum Muzyki ze starymi instrumentami oraz gramofonami itd. Ostrzegamy, że do samochodów (poza jednym wozem strażackim) nie można wsiadać, więc dzieci mogą być trochę zawiedzione.
Jeżeli zdecydujecie się na odwiedzenie tego muzeum, warto przy okazji zawitać do samego Simrishamn, które jest bardzo malowniczym nadmorskim miasteczkiem z piękną plażą.

Knäbäckshusen
Knäbäckshusen to wioska, która słynie z pięknej plaży oraz małej uliczki, przy której stoją stare malownicze chaty. Wszystkie domy stały oryginalnie znacznie na północ, ale zostały przeniesione w obecne miejsce w latach 50-tych, kiedy w okolicach Haväng powstawały tereny strzeleckie. Domów jest łącznie 17 i służą głównie jako domki letniskowe, tylko pojedyncze są zamieszkałe na stałe. Sama plaża jest często porównywana do egzotycznych plaż w Tajlandii ze względu na piękny biały piasek i i otaczające ją drzewa.

Wodospad Forsemölla
Niedaleko Knäbäkshusen, jadąc na zachód od miejscowości Rörum, dotrzemy do jednego z większych i ładniejszych wodospadów w Skanii. Forsemölla nie jest tak popularny jak Hallamölla (który jeszcze opisze poniżej), ale jest bardzo malowniczy i otoczony lasem, w którym panuje idealna cisza…

Park Narodowy Stenhuvud
Park Narodowy Stenhuvud jest jednym z trzech PN położonych w Skanii. Leży on na wschodnim wybrzeżu i zajmuje 400 ha, z czego 80 ha to morze. Nazwa Parku pochodzi od trzech wzniesień nazwanych Kamiennymi Głowami (Stenhuvud), z czego najwyższa Północna Głowa ma wysokość 97 m npm i rozciąga się z niej piękny widok na zatokę Hanöbukten. Największą zaletą Parku jest to, że na niewielkim obszarze możemy zobaczyć bardzo różnorodny krajobraz: suche i mokre łąki, las bukowy, las iglasty, dramatyczne kamieniste wybrzeże oraz piękną piaszczystą plażę. W północnej części Parku znajduje się Hälleviks arboretum, czyli miejsce, gdzie jeszcze do lat 70-tych XX w. sadzono nadmiar roślin hodowanych do przeróżnych parków i ogrodów. Na maleńkim terenie rosną przeróżne orientalne krzewy, cyprysy, sosny, rododendrony, kasztanowce i inne.
Stenuvud to nasz ulubiony park narodowy w okolicy i chętnie do niego wracamy. Tutaj macie szczegółowy opis trasy.

Kivik
To niewielka miejscowość na wschodnim wybrzeżu, która słynie z uprawy jabłek, produkcji moszczu jabłkowego oraz jarmarku organizowanego co roku we wrześniu. My właśnie w tym czasie mamy zwyczaj odwiedzać głównie Kiviks Musteri, czyli producenta moszczu (soku) jabłkowego, gdzie można również zobaczyć wystawę różnych gatunków jabłek, pobiegać po pięknym sadzie oraz samodzielnie pozbierać jabłka. W czasie trwania jarmarku, w porcie w Kivik zostaje stworzony wielki obraz z jabłek. Co roku jest co innego! Oczywiście przez 2 ostatnie lata jarmark nie odbył się w standardowej formie, ale sama Musteri organizowała fajne atrakcje. Mamy nadzieje, ze w tym roku jarmark wróci do dawnej świetności!

Plaża Haväng
Plaży w Haväng to chyba jedna z najładniejszych plaż w Österlen. To miejsce, gdzie rzeka Verke wpada do zatoki Hanöbukten. Biała, piaszczysta plaża rozciąga się jak okiem sięgnąć, a krajobraz wrzosowisk bardziej przypomina Prowansję niż Skandynawię. W Haväng spotykają się nie tylko rzeka i morze, ale także dwa rezerwaty przyrody: Verkeån 1 i Haväng oraz Vitemöllla. W sąsiedztwie Haväng znajduje się strzelnica Ravlunda, czyli pole treningowe o powierzchni 1600 hektarów z wrzosowiskami i lasami bukowymi, które są w dużej mierze chronione jako obszar Natura 2000. Niedaleko od wejścia na plażę znajduje się Havängsdösen, czyli jeden z najsłynniejszych w Szwecji grobowców megalitycznych, który ma ok 5,5 tys lat. Podobno przez wiele lat był ukryty pod piaskiem, a odsłoniła go dopiero silna burza w połowie XIX wieku.

Wzgórza Brösarp
To jedna z wizytówek Österlen. W promieniu zaledwie 10 km mamy 14 rezerwatów przyrody, które różnią się między sobą zarówno roślinnością jak i ukształtowaniem terenu. Występują tam wrzosowiska, plaże, falujące wzgórza z pięknymi widokami, magiczne lasy pełne grzybów i jagód, łąki, pastwiska, wodospady… Najpopularniejsze są wzgórza północne i południowe, ale nie tylko one dają nam możliwości długich i pięknych wędrówek. Wzgórza zbudowane są z piasku i złóż wapiennych pochodzenia lodowcowego. W latach 20-50 XX w postanowiono zalesić te tereny lasem sosnowym, ale obecnie wdrażane są działania mające na celu przywrócenie oryginalnej roślinności łąk i pastwisk. My samochód zaparkowaliśmy przy Glimmebodagården, gdzie zaczyna się 5-cio kilometrowy niebieski szlak. Glimmebodegården to tradycyjny skański dom z muru pruskiego pokryty strzechą. Farma ta była pierwotnie domem leśniczego, a las należał do zamku Glimmingehus i to właśnie tam trafiało drewno. Od XIX w. folwark przeszedł w prywatne ręce i był zamieszkany aż do 1959 r. Obecnie mogliśmy tam zobaczyć jak suszy się len. Podczas naszej 2-godzinnej wycieczki spotkaliśmy kilka stad koni różnych ras, a na jedno z pastwisk udało nam się wejść i pogłaskać koniki. Dzieci były w siódmym niebie!

Kolej parowa Brösarp oraz drezyny
Będąc w Brösarp, warto wybrać się na wycieczkę koleją parowa (tylko weekendy i wybrane dni w czasie wakacji letnich), która zaprowadzi nas do Sankt Olof. Taka przejażdżka to nie lada atrakcja, nie tylko dla dzieci. Możemy cofnąć się w czasie, a do tego podziwiać piękne krajobrazy. Kiedy dotrzemy do Sankt Olof, warto rozważyć dalszą wycieczkę, ale tym razem drezynami. My zaliczaliśmy te 2 atrakcje osobno, ale to bardzo fajny pomysł, żeby je połączyć. Przejażdżka drezynami, to super atrakcja dla dzieci, a trasa z Sankt Olof, która prowadzi do Gyllebo jest bardzo malownicza. W samym Gyllebo można udać się na spacer nad jezioro albo do zamku. Po powrocie do Sankt Olof wsiadamy z powrotem w pociąg do Brösarp (oczywiście taki pakiet musimy wykupić z wyprzedzeniem i dobrze zaplanować ile czasu co nam zajmie, bo pociąg jeździ tylko 3 razy dziennie). Wg mnie warto poświęcić cały dzień, na zwiedzanie z takiej perspektywy.

Wodospad Hallamölla
To najwyższy wodospad w Skåne, Wodospad ma łączną wysokość 23 m i zwłaszcza jesienią można tam obserwować troć wędrowną, którą podróżuje pod prąd rzeki w celu rozmnażania się. Dojście do wodospadu z najbliższego parkingu zajmuje dosłownie kilka minut, są tam też miejsca piknikowe oraz do grillowania. Oznacza to niestety, że przy pięknej letniej pogodzie, będzie tam tłum ludzi. Żeby zrobić fajne zdjęcia wodospadu i podziwiać go w całej okazałości musimy przejść przez mostek na drugą stronę rzeki, a potem zejść dosyć stromym zboczem na brzeg. Ale dla widoków warto…

Tosselilla
I jeszcze jedno ważne miejsce, szczególnie jeżeli podróżujecie z młodszymi dziećmi. Tosselilla, czyli „Letni Świat”. To wesołe miasteczko plus park wodny w jednym. Do tego mini golf, dinozaury, kózki, koniki, wielki plac zabaw, gokarty, co kto chce. Nie jest to światowy poziom parków rozrywki, ale dzieci na pewno się ucieszą i spędzicie fajnie dzien. Byliśmy 2 razy i nigdy nie było tłumów, więc nie trzeba się obawiać stania w kolejkach.

Na koniec podrzucę Wam jeszcze kilka fajnych miejsc, na kawę albo na obiad:

Kaffestugan Alunbruket
To najstarsza kawiarnia w Skanii. Stare skańskie zabudowania, pyszne wypieki, sielski klimat. Mają też B&B 🙂

Brösarps Gästgifveri AB
To oprócz restauracji z pysznym jedzeniem, niewielki hotel ze SPA. W sezonie radze zamówić stolik w porze obiadowej!

Franskans Crêperie
Francuska naleśnikarnia w Rörum (niedaleko Forsemölla i Knäbäckshusen). Pyszne francuskie galettes i crepes oraz cydr 🙂 Też koniecznie zamówcie stolik!

Hickory’s Bistro w Simrishamn
Pyszne jedzenie od domowych pulpecików dla dzieci, po mule dla dorosłych. I bardzo duży wybór win 🙂

Café & Bistro Kåseberga
Obowiązkowe miejsce na rybkę przy okazji odwiedzania Ales Stenar.